Health Conditions
Czym jest choroba tętnic obwodowych
Choroba tętnic obwodowych ma wpływ na tętnice nóg, nerek i innych części ciała, oprócz mózgu i serca. Zwęża i blokuje tętnice, zmniejszając przepływ krwi. Szacuje się, że 202 miliony ludzi na całym świecie zmagają się z tą chorobą.1 Ponieważ wiele osób nie ma nawet świadomości tej choroby, nie jest ona diagnozowana na czas i dlatego leczona jest zbyt późno.
Co wywołuje chorobę tętnic obwodoych
Najważniejszą przyczyną choroby tętnic obwodowych jest nagromadzenie się blaszki tłuszczowej w tętnicach, zwane miażdżycą. Blaszka składa się z cholesterolu, tłuszczów krwi, produktów odpadów komórkowych, wapnia i klejącego się białka zwanego fibryną. Poprzez zwężenie, a nawet zamknięcie tętnic, blaszka redukuje normalny przepływ krwi (niedokrwienie). Bez wystarczającej ilości natlenowanej krwi organy i tkanki przestają działać. Najczęstszym rodzajem choroby tętnic obwodowych jest ostre niedokrwienie kończyn. 50 do 75 procent pacjentów z chorobą tętnic obwodowych cierpi również na stwardnienie tętnic wieńcowych lub mózgowych, co może prowadzić do zawału serca lub udaru.2
Jakie są czynniki ryzyka w przypadku choroby tętnic obwodowych?
- Palenie
- Cukrzyca
- Wiek (osoby starsze niż 50 lat są w grupie zwiększonego ryzyka)
- Choroby serca lub krążenia w wywiadzie rodzinnym,
- Wysokie ciśnienie krwi (140/90 lub wyższe),
- Wysoki poziom cholesterolu (całkowity poziom cholesterolu we krwi powyżej 240 miligramów na decylitr),
- Wysoki poziom tłuszczu we krwi,
- Siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej,
- Otyłość (indeks BMI powyżej 30),
- Stres.
Niektórych czynników ryzyka, takich jak wiek czy występowanie choroby w rodzinie, nie można kontrolować. Inne, takie jak palenie, waga oraz poziom aktywności, mogą być zmienione.
W jaki sposób mogę rozpoznać chorobę tętnic obwodowych?
Początkowo zaburzenia krążenia powodują dyskomfort u połowy pacjentów. Następnie może pojawić się ból w nogach podczas chodzenia lub w czasie innych aktywności fizycznych. Zaawansowana choroba tętnic obwodowych może nawet w spoczynku powodować ból w nogach oraz inne objawy. Wczesne wykrycie choroby tętnic obwodowych jest kluczowe dla skutecznego leczenia.
Udaj się do lekarza, jeżeli zaobserwujesz jeden z następujących objawów:
- zmęczenie i osłabienie rąk i nóg,
- ból nóg (przeważnie w łydkach),
- ból w ramionach lub pośladkach (mniej powszechne),
- uczucie pieczenia lub mrowienia w stopach,
- drętwienie dłoni i stóp,
- zimna skóra lub zmiany w kolorze skóry (zaczerwieniona, sina lub blada),
- ból nóg i stóp lub słabo gojące się rany,
- przerywany i ostry ból w czasie chodzenia, który zanika w czasie odpoczynku (chromanie),
- problemy z erekcją
Objawy takie jak ból w klatce piersiowej, bóle głowy, zawroty głowy i zaburzenia wzorku mogą wskazywać na zaburzenia krążenia mózgowego lub wieńcowego.
W jaki sposób diagnozowana jest choroba tętnic obwodowych?
Pacjenci z grup ryzyka powinni regularnie przechodzić badania kontrolne. Do diagnozy choroby niedokrwiennej serca stosuje się następujące badania
- Wskaźnik kostkowo-ramienny (ABI): lekarz mierzy ciśnienie krwi w kostce i obu ramionach. Ciśnienie krwi w kostkach jest przeważnie takie samo lub lekko podwyższone w porównaniu do ciśnienia w ramionach. Jeżeli ciśnienie krwi w kostkach jest znacząco niższe lub wyższe niż ciśnienie w ramionach, jest to silny wskaźnik występowania choroby tętnic obwodowych. Jeżeli wynik jest niejednoznaczny, pomiary należy powtórzyć przed i po aktywności fizycznej (badanie wysiłkowe)
- Ultrasonografia: badanie ultradźwiękami, które pokazuje zwężone lub zablokowane naczynia krwionośne i ocenia przepływ krwi przez tętnice.
- Badanie rezonansem magnetycznym (MRI): Obrazowanie 3D o bardzo wysokiej jakości w nieinwazyjnym badaniu pokazuje naczynia oraz występujące urazy.
- Tomografia komputerowa (TK): Badanie RTG pokazujące tętnice pod różnymi kątami.
- Angiografia: przed wykonaniem zdjęć RTG do tętnic wstrzykuje się barwnik kontrastowy. Angiografia jest badaniem minimalnie inwazyjnym, które dostarcza szczegółowych informacji o lokalizacji oraz charakterze niedrożności tętniczej.
Dowiedz się więcej o leczeniu choroby tętnic obwodowych
1 Fowkes F, Gerald R, i in. Porównanie globalnych szacunków dotyczących prewalencji i czynników ryzyka dla choroby tętnic obwodowych w 2000 i 2010 roku; przegląd i analiza systemowa. The Lancet. 2013; 382 (9901): 1329–1340. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736%2813%2961249-0/abstract
2 Hallett John W. Choroba tętnic obwodowych. Merck Manuals Professional Edition. 2014.
http://www.merckmanuals.com/professional/cardiovascular-disorders/peripheral-arterial-disorders/peripheral-arterial-disease