Serce

Obraz
The human heart
grey
top_left
Off

Serce człowieka

Serce– źródło życia

Układ krążenia rozprowadza po naszym ciele życiodajny tlen, wodę, substancje odżywcze i hormony. Nasz „silnik” - czyli serce - napędza cały system. Mięsień o wielkości pięści waży około 300 gramów (10,5 uncji) i znajduje się pośrodku klatki piersiowej, lekko z lewej strony. Chronią go mostek (sternum) oraz żebra. Dzięki rytmicznym skurczom serce potrzebuje jednej minuty, aby przepompować cała naszą krew przez całe ciało. W ciągu całego życia serce uderza 3 miliardy razy i przepompowuje 250 milionów litrów krwi - jest to nadzwyczajna wydajność, z którą nie może się mierzyć żaden silnik.

 


Dwa oddzielne systemy krążenia

Serce składa się z dwóch połówek, które biją tym samym rytmem. Każda połowa dzieli się na górną jamę (przedsionek) i dolną jamę (komora). Każda strona zasila osobny system krążenia. Prawa strona transportuje krew z małą ilością tlenu wracającą od ciała i przez prawy przedsionek wysyła ją do płuc. Tam serce wymienia dwutlenek węgla na tlen. Lewa strona serca transportuje natlenowaną krew z płuc do lewego przedsionka, a następnie do całego ciała, w tym do głowy, rąk i nóg oraz innych organów. Zastawki, które otwierają i zamykają komory serca regulują przepływ krwi. 
Strony serca różnią się między sobą rozmiarem, ponieważ zasilają różne krwiobiegi. Lewa strona jest większa i otoczona jest silną powłoką mięśniową ponieważ pracuje ciężej pompując natlenowaną krew przez całe ciało. 


Węzeł zatokowy ustala rytm serca

Dwa dźwięki, które można usłyszeć przez stetoskop, to bicie serca. Pierwszy dźwięk - faza skurczu - powoduje kurczenie się jam serca i pompownie krwi w obu krwiobiegach. Trwa to około jedną trzecią sekundy. Faza rozkurczu - drugi dźwięk - stanowi skurcz przedsionka, kiedy dolne komory serca są puste. Trwa to około dwie trzecie sekundy. Kiedy przedsionki są pełne, dolne komory są puste i odwrotnie. 
Węzeł zatokowy, splot w prawym przedsionku, rozpoczyna skurcze. Z tego miejsca impuls przemieszcza się do komór. Te prądy eklektyczne można obserwować na elektrokardiogramie (EKG). Lekarze stosują EKG do oceny, czy serce jest zdrowe i czy pracuje prawidłowo, a także mogą dzięki niemu zobaczyć, czy pacjent wcześniej przebył zawał serca.
Mózg i system nerwowy kontrolują serce. Impulsy elektryczne, które wywołują bicie serca, pochodzą bezpośrednio z samego serca. Serce będzie biło tak długo, jak długo będzie dostawało tlen, nawet jeżeli dostarczany jest on z zewnętrz, na przykład w czasie przeszczepu serca.

 


Rozruszniki serca naprawiają nieregularny rytm serca

Sporadyczne dodatkowe uderzenia zwane skurczami dodatkowymi, przeważnie nie wymagają leczenia. Jeżeli rytm serca jest ciągle nieregularny, np. jeżeli jest zbyt wolny lub się zatrzymuje, rozwiązaniem może być rozrusznik. Wszczepialne rozruszniki opracowano już w późnych latach 50 i od tego czasu ciągle są ulepszane. Dzisiejsze urządzenia mają rozmiar zaledwie dwóch monet euro, a ich baterie wystarczają na lata. Wszczepia się je poniżej obojczyka lub powyżej mięśnia piersiowego i łączy z sercem przy użyciu elektrod. Rozruszniki monitorują aktywność serca i wyzwalają impulsy elektryczne, jeżeli serce ominie uderzenie lub zwolni. 
Nowoczesne rozruszniki, takie jak urządzenia BIOTRONIK ze stymulacją w pętli zamkniętej, mogą również regulować bicie serca w czasie wysiłku fizycznego i stresu emocjonalnego. Rozruszniki ProMRI pozwalają pacjentom na bezpieczne poddanie się obrazowaniu rezonansem magnetycznym.