Hartaanval

Afbeelding
Women doing sports
grey
top_left
Off

Health Conditions

Wat is een hartaanval?

Een hartaanval of myocard infarct is een levensbedreigend noodgeval dat direct medische hulp vereist. Een hartaanval vindt plaats wanneer de bloedstroom naar een deel van het hart plotseling stopt en de spiercellen onvoldoende zuurstof krijgen. Meestal wordt een hartaanval veroorzaakt door een blokkade van een of meer kransslagaders. Zonder bloedtoevoer kan het hart niet naar behoren functioneren. De hartfunctie wordt verminderd of valt zelfs helemaal uit. In het laatste geval kan de dood plotseling optreden. Ondanks een lichte daling blijven cardiovasculaire aandoeningen de meest voorkomende doodsoorzaak in Europa: ze veroorzaken bijna een op de twee overlijdensgevallen1. In de VS krijgen ongeveer 1.000.000 mensen per jaar een hartaanval, waarvan er 120.000 overlijden 2. Als slechts een klein deel van de hartspier is getroffen, wordt het hart mogelijk beschadigd, maar kan het nog steeds met verminderde capaciteit functioneren. Hoe langer de bloedcirculatie van het hart echter is verstoord, hoe groter de kans dat de spiercellen zullen sterven en worden vervangen door littekenweefsel. Dit littekenweefsel is niet in staat om de taken van de spier uit te voeren en het hart zal zijn oorspronkelijke kracht en capaciteit nooit meer terugkrijgen. Soms kan littekenweefsel onregelmatige hartslagen veroorzaken, omdat het de elektrische impulsen die de activiteit van het hart regelen, niet kan geleiden. Als het hart ernstig beschadigd raakt, kan zelfs bij weinig belasting teveel van de capaciteit worden gevraagd, met een mogelijk fatale hartaanval tot gevolg. Het is daarom cruciaal dat de blokkade van de bloedstroom zo snel mogelijk wordt gevonden en behandeld.


Wat zijn de oorzaken en risicofactoren van een hartaanval?

Een van de belangrijkste oorzaken van een hartaanval is een coronaire hartziekte, die wordt gekenmerkt door een vernauwing van de kransslagaders. Over het algemeen is een coronaire hartziekte het gevolg van arteriosclerose – verdikking en verharding van de wanden van de slagaders. De bloedcirculatie van de hartspier kan ook worden verstoord door andere vaatziekten, littekenweefsel, hartfalen of hartritmestoornissen.
Mensen met een grote kans op een myocard infarct zijn mensen met een genetische aanleg hiervoor, mannen ouder dan 45 en vrouwen ouder dan 55, en patiënten die al een bypass-operatie hebben gehad. Deze risicofactoren kunnen niet worden beïnvloed.
U kunt de volgende risicofactoren echter wel verminderen of beperken met behulp van de juiste behandeling of veranderingen in levensstijl:

  • Hypertensie (hoge bloeddruk)
  • Hoog gehalte aan bloedvetten, met name "slecht" cholesterol (LDL)
  • Diabetes
  • Roken
  • Overgewicht of obesitas
  • Gebrek aan beweging
  • Stress

Hoe herken ik een hartaanval?

Een hartaanval vindt meestal plotseling en zonder enige waarschuwing plaats. De symptomen van een hartaanval kunnen van persoon tot persoon verschillen. Vrouwen en mannen ervaren vaak verschillende symptomen. Bij ongeveer een derde van de hartaanvallen zijn patiënten zich er niet van bewust dat ze een hartaanval hebben gehad, omdat dit nauwelijks symptomen veroorzaakte. Dit “stille” myocardische infarct vindt vaak bij mensen met diabetes plaats3. In veel gevallen wordt dit toevallig ontdekt tijdens een elektrocardiogramonderzoek.
De meeste hartaanvallen bij mannen veroorzaken ernstige en langdurige pijn op de borst met name recht onder het borstbeen. De pijn duurt meestal veel langer dan de pijn veroorzaakt door angina pectoris (pijn of ongemak vanwege een coronaire hartziekte). De pijn op de borst kan zich naar de armen, schouders, kaak of de bovenbuik verspreiden. De patiënt kan een zweetaanval krijgen en last krijgen van kortademigheid, misselijkheid en flauwvallen.
Vrouwen kunnen de hierboven vermelde symptomen krijgen, maar hebben vaker last van pijn in de bovenbuik gecombineerd met misselijkheid en overgeven.
Aangezien alle hartaanvallen levensbedreigend kunnen zijn of complicaties kunnen veroorzaken, moet u altijd de noodhulpdiensten bellen als er ook maar het minste vermoeden bestaat dat u of iemand bij u in de buurt een hartaanval heeft.


Hoe wordt een hartaanval gediagnosticeerd?

Het meest belangrijke onderzoek voor het snel diagnosticeren van een hartaanval is het elektrocardiogram. Als de bevindingen van het elektrocardiogram een hartaanval bevestigen, zal de elektrische activiteit van het hart tijdens een noodbehandeling worden geobserveerd om eventuele hartritmestoornissen in een vroeg stadium te detecteren.
Als tweede stap moet het medische team uitzoeken welk deel van het hart getroffen is en welke kransslagader geblokkeerd is. Hiervoor zullen ze een echocardiogram uitvoeren – een onderzoek van het hart met ultrasone golven. Kransslagaders worden meestal onderzocht via een catheter in een catheterisatielaboratorium in het ziekenhuis. Het medische team kan ook bloedtests uitvoeren, die aangeven of er een hartaanval heeft plaatsgevonden en hoe ernstig deze was. Onderzoeken zoals computertomografie of magneetresonantietomografie kunnen aanvullende informatie verstrekken.