Hartfalen

Afbeelding
Patient with Heart Failure
grey
top_left
Off

Behandelingsopties voor hartfalen

Hartfalen

Hartfalen is een aandoening waarbij het hart niet efficiënt pompt, waardoor de toevoer van zuurstofrijk bloed naar het lichaam consequent wordt verminderd. Het gebrek aan zuurstof leidt tot een verlies van energie en kracht. Kortademigheid, opgezwollen benen, hoesten en vermoeidheid zijn typische symptomen. Hartfalen is echter geen normaal onderdeel van het ouder worden. Tijdige en consistente behandeling is essentieel voor het voorkomen, of minimaal vertragen, van ernstige gevolgen.


Hoe wordt hartfalen behandeld?

Ten eerste is het, indien mogelijk, van cruciaal belang om de onderliggende aandoening te behandelen en bestaande risicofactoren te minimaliseren. Bepaalde medicijnen kunnen de belasting van het hart verminderen en hebben een positief effect op het verloop van de ziekte. Sommige mensen hebben baat bij een pacemaker of hartoperatie die het herstellingsvermogen van de patiënt vergroot. Acuut hartfalen is echter altijd een medisch noodgeval dat onmiddellijke behandeling vereist—meestal in een gespecialiseerde kliniek. Acuut hartfalen wordt gekenmerkt door een overmaat aan vloeistof in het lichaam en de longen, wat tot kortademigheid, hoesten en acute ademnood leidt. Patiënten met symptomatisch acuut hartfalen krijgen plaspillen om van de overtollige vloeistof in de longen en het lichaam af te komen.


Therapie voor onderliggende oorzaken

  • Medicatie kan een hoge bloeddruk verlagen.
  • Risicofactoren voor coronaire hartziekten moeten worden verminderd (roken, het lipidenniveau in het bloed, diabetes mellitus, obesitas). Over het algemeen is een gezonde levensstijl eerder een vereiste dan een aanbeveling voor mensen met hartfalen.
  • "Biventriculaire stimulatie" of "re-synchronisatietherapie" (CRT) wordt geïndiceerd wanneer de linkerhartkamer vergroot is en daardoor niet meer synchroon kan slaan. In dit geval wordt een pacemakersysteem gebruikt om het kloppen van beide hartkamers opnieuw te synchroniseren, zodat het hart weer efficiënt kan functioneren.
  • In sommige gevallen wordt een speciaal CRT-apparaat, een zogenaamde implanteerbare cardioverter-defibrillator (ICD), geïmplanteerd om mogelijk levensbedreigende hartritmestoornissen te stoppen door energie aan de hartspier toe te dienen. Een CRT pacemaker kan ook worden gebruikt bij re-synchronisatietherapie.

Therapie voor comorbiditeiten

Vaak hebben patiënten met hartfalen ook last van comorbiditeiten die met het ouder worden verergeren. Er kunnen verschillende oorzaken worden onderscheiden:

  • Comorbiditeiten zoals een hoog bloedsuikerniveau of coronaire hartziekten kunnen directe oorzaken van hartfalen zijn.
  • Aandoeningen zoals anemie (een tekort aan rode cellen of hemoglobine in het bloed), nierfalen, depressie of slaapapneu worden geassocieerd met hartfalen en hebben een ziekteverergerend effect.

Momenteel wordt een holistische aanpak, die met alle comorbiditeiten rekening houdt, gebruikt om hartfalen te behandelen. Zelfs een lichte anemie kan een nadelig effect hebben op het verloop van de ziekte. Hetzelfde geldt voor nierfalen, depressie of slaapapneu. Het is daarom van essentieel belang om zowel hartfalen als eventuele comorbiditeiten die de algehele conditie van de patiënt beïnvloeden, te behandelen. Wanneer comorbiditeiten met medicatie worden behandeld, moet rekening worden gehouden met mogelijke interacties. Bepaalde pijnstillers en sommige antidepressiva zijn bijvoorbeeld minder geschikt voor patiënten met hartfalen. Patiënten moeten hun huidige medicijngebruik altijd met hun arts bespreken. Apothekers kunnen ook advies geven over mogelijke interacties of bijwerkingen van medicatie.


Hoe kan ik hartfalen voorkomen?

Als u last hebt van hartfalen, neem het volgende dan in overweging:

  • Rook niet en drink geen alcohol.
  • Eet evenwichtige maaltijden met veel vezels (volkoren). Het mediterraanse dieet is ideaal, aangezien het veel groenten en fruit, zeevruchten, gezonde oliën (zoals olijf- en canolaolie) en weinig dierlijke vetten bevat.
  • Zorg voor regelmatige beweging.
  • Als u aan hartfalen lijdt, weeg uzelf dan dagelijks en noteer uw lichaamsgewicht. Als u een snelle gewichtstoename opmerkt, kan sprake zijn van vochtretentie—een mogelijk teken van acuut hartfalen. Neem in dit geval onmiddellijk contact op met uw arts. Uw arts raadt u mogelijk een maximale vloeistofinname per dag aan die u niet mag overschrijden. Volg een zoutarm dieet. Let ook op verborgen zout, bijvoorbeeld in ham, gerookt vlees, tomatenketchup, gezouten haring en verschillende andere verwerkte voedingsmiddelen.
  • Als u last hebt van overgewicht, probeer dan af te vallen zonder uw toevlucht te nemen tot strenge diëten of vasten. Bespreek een geschikt dieet met uw arts en/of een gekwalificeerd voedingsdeskundige, samen met een persoonlijk oefenprogramma.
  • Leer met stress om te gaan of dit te vermijden. Ontspanningsoefeningen zoals autogene training of yoga kunnen helpen.
  • Laat u regelmatig controleren. Laat alle aandoeningen zoals hoge bloeddruk, diabetes mellitus of een verhoogd cholesterolniveau behandelen. Neem uw medicatie ook regelmatig in volgens de instructies van uw arts.